Onderwijsraad adviseert: ‘Benut thuistaal leerlingen om Nederlands te leren’

Nederlandse kinderen die thuis een andere taal spreken, kunnen dat juist gebruiken om sneller Nederlands te leren. Bij het leren van een nieuwe taal kan een eerder geleerde taal van nut zijn, stelt de Onderwijsraad.

Ouders krijgen op consultatiebureaus en scholen vaak te horen dat ze “zo snel en zoveel mogelijk” Nederlands moeten praten met hun kinderen, vertelt Els Stronks aan NU.nl. Ze is hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht.

Dat advies wordt dus ook gegeven aan ouders die de taal zelf niet goed beheersen. Maar onderzoek bewijst dat een taal leren van iemand die die taal zelf niet goed spreekt meer nadelen dan voordelen heeft. Je leert een taal dan niet optimaal, waardoor er veel fouten insluipen.

Uit datzelfde onderzoek blijkt ook dat kinderen talen sneller oppikken als ze thuis hun eigen taal spreken. Daardoor wordt Nederlands leren makkelijker, vertelt Stronks. Maar die kansen worden nu niet optimaal benut. De Onderwijsraad vraagt scholen nu om dat in de klas onder de aandacht te brengen. “Met de juiste materialen, expertise en ondersteuning kunnen ze thuistalen inzetten in het onderwijs.”

In het advies staan diverse voorbeelden. Zo komt een les NT2 (Nederlands als tweede taal) op een middelbare school aan de orde waarin twee Oekraïense kinderen de opgaven onderling in hun moedertaal bespreken. “Dat helpt bij het begrijpen van de tekst en het beantwoorden van de vragen. Als ze er niet uitkomen, stellen ze vragen aan de leraar in het Nederlands.”

Eigen taal spreken beter voor sociale ontwikkeling

“We weten al langer dat meer ruimte voor andere thuistalen in het onderwijs niet ten koste gaat van de Nederlandse taalvaardigheid, maar leerlingen juist helpt bij het leren van de Nederlandse taal en bij andere vakken”, zegt Louise Elffers, voorzitter van de Onderwijsraad.

Scholen zijn al verplicht om een taalbeleidsplan op te stellen. Maar lang niet alle scholen hebben een visie vastgelegd over het gebruik van thuistalen in het onderwijs. Stronks bejubelt daarom het advies van de Onderwijsraad.

“Het is niet alleen goed voor de taalvaardigheid, maar ook voor de sociale ontwikkeling. Taal gebruik je ook om dingen onderling voor elkaar te krijgen”, legt de hoogleraar uit. Bijvoorbeeld regels rond ruziemaken of beleefdheid. “Elke taal heeft daarvoor een ander systeem. Dat pakken leerlingen beter op als hun ouders in een voor hun bekende taal praten.”

Meertaligheid is een voordeel

Als leraren meer kennis hebben over het leren van een nieuwe taal en weten hoe ze die diversiteit in de klas kunnen benutten, zullen leerlingen beter en sneller Nederlands leren, stelt de Onderwijsraad op basis van onderzoek.

Het helpt leerlingen ook om zich voor te bereiden op de samenleving, waarin mensen meerdere talen spreken. Daarbij doelt de raad niet alleen op buitenlandse talen, maar bijvoorbeeld ook op Fries of Limburgs.

Het is zonde dat scholen niet inzetten op deze meertaligheid, vindt Stronks. “We weten dat meertaligheid op zichzelf voordelen heeft: iemand die nóg een taal heel goed beheerst, leert de volgende taal meestal ook gemakkelijker en beter”, zegt Stronks. “Dat geldt niet voor iedereen, maar gemiddeld zeker wel, en ook daarom is er alle reden voor dit advies.”

Bron: nu.nl