Voortgezet onderwijs

Er zijn ongeveer 90 locaties voor voortgezet onderwijs in Fryslân.

Profielen

Met het project Taalplan Frysk 2030 brengt de provincie Fryslân voor alle scholen in het voortgezet onderwijs in kaart welke kerndoelen een school aanbiedt voor het (vak) Fries. Er zijn bijvoorbeeld kerndoelen geformuleerd voor Fries verstaan, lezen, spreken en schrijven. Deze kerndoelen zijn weer vertaald naar Taalplan Frysk-profielen.

De profielen

In het voortgezet onderwijs zijn er 5 profielen (profiel A, B, C1, C2 en D). Bij profiel D worden er geen kerndoelen aangeboden voor het Fries. De profielen zijn gebaseerd op de kerndoelen Fries uit de Wet op het Voortgezet Onderwijs (WVO).

Lees meer over de Taalplan Frysk-profilen.

Schoolbezoeken

De provincie Fryslân stelt elke vier jaar een Taalplan Frysk-profiel vast door het uitvoeren van een schoolbezoek. Scholen krijgen hiermee inzicht in de huidige situatie van het (vak) Fries op school. Daarnaast formuleert elke school ook een ambitie voor de komende vier jaar. In deze ambitie omschrijft de school hoe zij toewerken naar een hoger Taalplan Frysk-profiel. Na 4 jaar volgt er een nieuw schoolbezoek.

Lees meer over de schoolbezoeken.

Begeleiding

Het project Taalplan Frysk 2030 zorgt voor de begeleiding van scholen bij het versterken van het aanbod Fries in het onderwijsprogramma. Zo is er voor elke school een “skoalstiper”. Dit is een vast contactpersoon voor de school die de school helpt en adviseert. De skoalstiper denkt o.a. mee over scholing van docenten en over het materiaal dat het beste aansluit bij de ambities en doelen van de school.

Er is specifiek aandacht voor profiel C scholen. De begeleiding is erop gericht om laagdrempelig te beginnen met aandacht voor Fries in de lessen.

Ook wordt er op bestuurlijk niveau begeleiding aangeboden om in kaart te brengen wat een bestuur/directie kan doen om een school te ondersteunen. Zo verbeteren we stap voor stap het niveau van het Fries onderwijs.

Lees meer over de begeleiding.

Bewustwording

Het is belangrijk om leerlingen, ouders, docenten, dekanen en directies bewust te maken van de meerwaarde van onderwijs in en over de Friese taal en cultuur en meertaligheid. Daarom zetten we als project Taalplan Frysk 2030 in op verschillende activiteiten en evenementen. Denk daarbij aan evenementen voor leerlingen zoals SjONG, FeRstival, het Grut Frysk Diktee en LêsNo.

Kijk voor alle evenementen in de agenda. Daarnaast is er aandacht voor het zichtbaar maken van het Fries in en om de school. Bekijk het gehele aanbod.

Opleiding en nascholing

Alle jaren wordt het congres Fierder mei Frysk georganiseerd voor docenten Fries in het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Docenten krijgen informatie en scholing over de nieuwe ontwikkelingen die relevant zijn voor het vak Fries. Er zijn verschillende presentaties en workshops. Ook is het dé plek om informatie en tips uit te wisselen met andere docenten. Daarnaast is er de cursus Klasse Frysk. Deze basiscursus bestaat uit acht inspirerende lessen waar je als cursist praktische tips krijgt om je lessen Fries zelf op maat te maken. De thema’s zijn taalsociologie, kinder- en jeugdliteratuur, geschiedenis, materiaal en aanbod. Daarnaast werken de cursisten aan de Friese taalvaardigheid.

 

NHL Stenden Hogeschool biedt zowel een bachelor- als masteropleiding Fries. De lerarenopleiding Fries (bachelor) leidt tot de tweedegraads bevoegdheid. Het is ook mogelijk om losse modulen van de opleiding te volgen, bijvoorbeeld jeugdliteratuur of taalvaardigheid. De master lerarenopleiding Fries leidt tot de eerstegraads bevoegdheid voor het lesgeven in de bovenbouw van het vmbo, havo en vwo en in het hbo.

Kijk voor een volledig overzicht van opleiding en nascholing op de pagina aanbod.

Voor goed Fries onderwijs is goed materiaal onmisbaar. Daarom zetten we met het project Taalplan Frysk 2030 in op een breed en divers aanbod in materiaal. Zowel fysiek als digitaal. De digitale methode voor het vak Fries is Searje 36. Searje 36 biedt een volledig pakket voor klas 1 tot en met de examenklas. Een groot deel van Searje 36 is Doch!, waarbij leerlingen aan de hand van interessante en uitdagende projecten werken aan alle domeinen van de Friese taal. Uiteraard is er ook ruimte voor taalvaardigheid en, voor de tweede fase, onderzoekvaardigheden. Daarnaast is voor elk niveau ook fysiek lesmateriaal beschikbaar.

Bekijk het volledige aanbod van materiaal voor voortgezet onderwijs.

To top
Voortgezet onderwijs – Taalplan Frysk 2030